Buổi quay đầu tiên luôn là cột mốc đặc biệt với bất kỳ ai bước chân vào thế giới info business. Bạn có thể chưa có studio, chưa có ekip, thậm chí chỉ có một chiếc điện thoại. Nhưng nếu bạn thật sự muốn biến tri thức của mình thành tài sản, thì mọi thứ bạn có – chính là đủ. Trong bài viết này, Zorba chia sẻ tư duy, câu chuyện và những kinh nghiệm thực tế để giúp bạn setup buổi ghi hình khóa học đầu tiên – không chỉ để quay, mà để bắt đầu hành trình sản xuất giá trị thật sự.
1. Buổi quay đầu tiên không bao giờ hoàn hảo và cũng không cần phải hoàn hảo
Tôi vẫn nhớ buổi quay đầu tiên trong đời – một buổi sáng đầy nắng, trong căn phòng chỉ hơn 20m², ánh sáng loang lổ, micro đôi lúc mất tín hiệu. Phía ngoài, tiếng xe máy lẫn tiếng nói chuyện của hàng xóm vọng vào. Không có ekip chuyên nghiệp, không có đạo cụ cầu kỳ, chỉ có tôi, một chiếc máy quay cũ và một bạn freelancer hỗ trợ.
Khi tôi bắt đầu nói, mọi thứ gần như không suôn sẻ: giọng run, ánh mắt chưa biết đặt vào đâu, kịch bản không theo đúng trình tự. Nhưng rồi, giữa sự vụng về ấy, tôi cảm nhận được một điều đặc biệt – đó là khoảnh khắc tôi thật sự bước ra khỏi vùng an toàn.
Không có buổi quay đầu tiên nào hoàn hảo. Và điều tuyệt vời là: nó không cần phải hoàn hảo. Bởi mục tiêu của buổi quay đầu tiên không phải là tạo ra video hoàn chỉnh, mà là để bạn bắt đầu hiện thực hóa tri thức của mình.
Nhiều người hỏi tôi:
“Anh Zorba, em chưa có phòng quay, chưa có kinh nghiệm trước camera, có nên làm không?”
Tôi luôn trả lời: “Có. Và phải làm ngay”. Vì chỉ khi bạn hành động, bạn mới biết mình đang thiếu gì. Và chỉ khi nhìn lại video đầu tiên của mình, bạn mới nhận ra mình đã đi xa đến đâu.
2. Trước khi quay hãy rõ ràng với chính mình và với người học
Sai lầm phổ biến nhất mà tôi thấy ở nhiều người khi bắt đầu làm khóa học là… họ bật máy quay mà chưa biết mình đang nói cho ai nghe. Họ nói rất hay, rất tâm huyết, nhưng lại không chạm đến người học – vì họ không rõ người học đang ở đâu trong hành trình của mình.
Trước khi quay, bạn hãy tự trả lời ba câu hỏi cốt lõi:
- Người học của bạn đang gặp vấn đề gì?
- Kết quả cuối cùng họ mong muốn đạt được là gì?
- Và bạn muốn họ nhìn nhận bạn là ai – một chuyên gia, hay một người đồng hành?
Nếu bạn dạy về kỹ năng lãnh đạo, hãy hiểu người học của bạn có thể là CEO đang loay hoay giữa chiến lược và vận hành. Nếu bạn dạy về bán hàng, hãy đặt mình vào góc nhìn của người nhân viên sale đang chật vật với KPI. Khi bạn nói bằng ngôn ngữ của họ, video của bạn sẽ trở nên chân thật và thuyết phục hơn gấp nhiều lần.
Tôi luôn nhắc học viên của mình: “Format chỉ là phương tiện, giá trị mới là cốt lõi.”
Bạn có thể đứng, có thể ngồi, có thể dùng slide hay chỉ nói chuyện tự nhiên – miễn là mỗi câu bạn nói đều giúp người nghe tiến gần hơn đến kết quả họ mong muốn.
3. Setup đơn giản – nhưng có chủ đích
Bạn không cần studio đắt tiền, chỉ cần một không gian đủ yên, đủ sáng và đủ năng lượng. Hãy dọn gọn căn phòng, chọn nền trung tính (màu trắng, be hoặc xám nhạt). Tránh để vật dụng cá nhân lọt vào khung hình – vì trong video, mọi chi tiết nhỏ đều có thể gây mất tập trung.
Nếu bạn chưa có đèn chuyên dụng, hãy tận dụng ánh sáng tự nhiên. Quay gần cửa sổ, vào buổi sáng hoặc chiều muộn – khi ánh sáng mềm, không bị gắt. Micro là khoản đầu tư nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng. Một chiếc micro cài áo tầm vài trăm nghìn có thể giúp chất lượng video của bạn “nhảy vọt”. Âm thanh rõ ràng khiến người học tin tưởng và tập trung hơn.
Nhưng hơn tất cả, điều tạo nên một buổi quay tốt không nằm ở kỹ thuật – mà ở chủ đích của người nói. Bạn nói vì điều gì? Bạn thật sự tin vào điều mình dạy chứ? Bạn có muốn người nghe thay đổi không? Nếu có, năng lượng đó sẽ lan tỏa qua từng khung hình, từng ánh mắt. Và đó là thứ mà không một ánh sáng, không một lens xịn nào có thể thay thế được.
4. Giữ năng lượng – yếu tố quyết định khiến video có “hồn”
Trước camera, hầu như ai cũng “đơ” ở lần đầu. Tôi cũng từng vậy. Trước hàng trăm người thì tự tin, nhưng trước ống kính bé xíu, tôi lại thấy… sợ.
Sau này, tôi học được một bí quyết đơn giản: coi camera như người học của mình. Tôi tưởng tượng đang nói với một người thật – có khuôn mặt, có câu chuyện, có vấn đề thật. Khi ấy, giọng nói tự nhiên hơn, ánh mắt ấm hơn, và ngôn từ trở nên có hồn.
Trước mỗi buổi quay, tôi luôn dành 5 phút để “tập trung năng lượng”. Tôi hít sâu, thả lỏng vai, mỉm cười và nói thầm:
“Hôm nay mình không quay video, mình giúp ai đó tiến một bước trong hành trình của họ.”
Zorba từng nói:
“Camera không quay hình ảnh – nó quay năng lượng.”
Nếu bạn thật sự có năng lượng tích cực, video của bạn sẽ “chạm” được người xem, dù thiết bị có tầm trung, ánh sáng có lệch. Ngược lại, nếu bạn cố tỏ ra chuyên nghiệp mà thiếu cảm xúc, video sẽ trông hoàn hảo nhưng… vô hồn.
5. Từ video thô đến sản phẩm có giá trị thật
Khi buổi quay kết thúc, bạn mới chỉ hoàn thành 30% hành trình. Phần còn lại là biến video thô thành sản phẩm học tập thực sự.
Một khóa học online hiệu quả không chỉ có video, mà là một hệ sinh thái tri thức gồm: slide, bài tập, template, file hướng dẫn và cộng đồng học viên. Mỗi phần đều giúp người học “đi được đường” chứ không chỉ “nghe cho hay”.
Hãy nghĩ về khóa học của bạn như một bản đồ chuyển hóa – nơi học viên bắt đầu từ điểm A và đạt được điểm B cụ thể. Khi tư duy theo hướng đó, bạn sẽ tự nhiên biết cách sắp xếp video, đặt tên bài học, và truyền tải mạch lạc hơn.
Khi mọi thứ hoàn thiện, bạn sẽ nhìn lại và nhận ra: “À, đây không còn là buổi quay nữa đây là sản phẩm có thể giúp hàng ngàn người khác.”
6. Lời kết: Hãy bắt đầu, dù chưa sẵn sàng
Buổi quay đầu tiên của bạn có thể sẽ run rẩy, ánh sáng có thể lệch, mic có thể rè, file có thể hỏng. Nhưng đó là điều tất yếu của hành trình.
Mọi chuyên gia mà bạn ngưỡng mộ hôm nay đều từng có một video đầu tiên tệ hại.
Điều khác biệt duy nhất là họ không dừng lại.
Nếu bạn đang đọc những dòng này và vẫn còn chần chừ, tôi chỉ muốn nói một điều:
“Không ai trở nên sẵn sàng trước khi bắt đầu. Chính việc bắt đầu mới khiến bạn sẵn sàng.”
Và có thể, chính buổi quay hôm nay – dù còn nhiều thiếu sót – sẽ là bước đầu tiên giúp bạn biến tri thức của mình thành tài sản thật sự.
